Спектр және спектрлік анализ туралы жалпы ақпараттар

Спектр және спектрлік анализ туралы жалпы ақпарат

Спектр және спектрлік анализ дегеніміз не? Спектр (латының spectrum – көрінетін немесе көрініс) деп аталатын түсті жолақ түзеді. Ұзындығы шамамен 4000-нан 7600 А-ге дейінгі электр-магниттік толқындар дам көзіне әсер ете отырып, аралықтары бір бірімен анық шекарамен бөлінбейтін  көк, көгілдір, сары Читать дальше …

Жұлдыздар ерекшеліктерінің өзара байланыстылығы

Жұлдыздар ерекшеліктерінің өзара байланыстылығы

Жұлдыздар туралы жалпы ақпарат 1913 жылы Э.Герцшпрунгқа қатыссыз американ астрономы Г.Рессел жарқырауы құбылмайтын көптеген зерттелген жұлдыздардың спектрлері мен  жарқырауын салыстырады.Жұлдыздардың осы ерекшеліктерінің арасындағы байланысты тапты. Рессел бұл байланысты Герцшпрунг-Рессел диаграммасы деп аталған диаграммада бейнеледі. Кейінірек, оны бірқатар ғалымдар, олардың ішінде Читать дальше …

Жұлдыздар радиусы туралы қызықты деректер

Жұлдыздар радиусы туралы қызықты деректер

Жұлдыздар радиусы дегеніміз не? Жұлдыздар радиусы егер бір жұлдыздардың бұрыштық диаметрін өлшей алар болсақ жұлдыздардың сызықтық радиусын нанымды түрде есептеп шығаруға болар еді. Бірақ жұлдыздардың Күн мен Айдан алыстықтары сондай, олардың бәрі жарық нүктеден болып көрінеді. Дегенмен, 1920 және 1970 Читать дальше …

Қос жұлдыздар және жұлдыздардың массасы

Қос жұлдыздар және жұлдыздардың массасы

Қос жұлдыздар туралы жалпы ақпарат Қос жұлдыздар жұлдыздық карталарда грек әрпімен ζ (дзета), екіншісі латын әрпімен g белгіленеді. Ортағасырлық араб астрономдары оларға жеке-жеке ат қойған, ол осы күнге дейін солай аталып келеді. Олар жарығы – Мицар (Ат), көмескісі Алькор (Салт Читать дальше …

Күн белсенділігі және күн-жер байланыстары

Күн белсенділігі және күн-жер байланысы

Күн белсенділігі туралы ақпарат Күн белсенділігі туралы бақылаулар күн дақтарының уақытқа қарай өзгеретінін көрсетті. Күндегі дақ түзілу құбылысының өлшемі Вольф саны болып табылады. Ол Күндегі осы процесті бақылау тәжірибесіне енгізген швейцар астрономы Р.Вольфтің (1816-1893) есімімен аталған. Егер дақтар тобын g Читать дальше …

Галактикалар шоғыры және метагалактика

Галактикалар шоғыры және метагалактика

Галактикалар шоғыры туралы ақпарат Галактикалар шоғыры туралы 1784 жылы В.Гершель өз пікірін ұсынған еді. Кеңістіктегі галактикалардың орналасуын жүйелі зерттеу XX ғасырдың бірінші жартысында қолға алынды. Аспан бойындағы галактикалардың орналасуының сандық зерттеуін алғаш болып Э. Хаббл бастады. 1939 жылы 2,5 метрлік Читать дальше …

Ай туралы қызықты деректер мен зерттелу тарихы

Ай туралы қызықты деректер мен зерттелу тарихы

Ай туралы жалпы ақпарат Ай – беті қатты, салқын, радиусы 1738 км немесе 0,272 Жер радиусындай, суық шар тәрізді дене. Айдың массасы 181,3 = 0,0123 Жер массасына тең. Бұл оның селеноцентрлік орбитасына талай рет шығарылған жасанды серіктерінің айнала қозғалуы бойынша Читать дальше …

Айнымалы жұлдыздар және олардың түрлері

Айнымалы жұлдыздар және олардың түрлері

Айнымалы жұлдыздар туралы ақпарат Айнымалы жұлдыздар физикалық үдерістердің  нәтижесінде жарығы уақытпен өзгеретін жұлдыз. Егер бірнеше күн бойы әр кеште екі-күш рет Персейдегі  β жұлдызын қарап және оның көрінетін жарығын (жылтылын) көрші шоқжұлдыз Кассиопеядағы  α және  β жұлдыздарымен салыстырса, онда осы жұлдыз Читать дальше …