Марк Твен балалық шағы
Марк Твен американдық жазушы,қоғам қайраткері және журналист. Прозаиктың толық атауы — Сэмюэл Лэнгхорн Клеменс. Жазушы 1835 жылдың күзінде дүниеге келді. Болашақ жазушының ата-анасы Миссури штатындағы Флорида қаласындағы шағын ауылда тұрды. Ата-анасы Джон Маршалл Клеменс пен Джейн Лемптон Клеменс болды. Әкесі сот қызметкері болды. Бірақ соған қарамастан отбасы қиындық көрді.
Көп ұзамай олар Миссисипи өзенінің жағасында орналасқан Ганнибал қаласына көшуге мәжбүр болды. Сэмның балалық шағындағы естеліктер осы жермен тығыз байланысты. 1847 жылы әкесі қайтыс болған кезде, Сэм 12 жаста болды. Сэм мектепті тастап, жұмыс істей бастады. Оның ағасы Орион өзінің баспаханасын ашты. Ал болашақ жазушы сол жерде типографиямен айналысты.
18 жасында Сэмюэл Клеменс ел бойынша саяхатқа шығады. Ол ең үздік кітапхана залдарына барып,көптеген кітаптарды оқиды. Көп ұзамай жас жазушы кемеге көмекші ретінде жұмысқа тұрады. Жазушының өзі айтқандай, егер 1861 жылы азаматтық соғыс болмаса, ол бүкіл өмірін Миссисипи өзенінде жұмыс істеуге арнаушы еді. Біраз уақыттан бері Сэм конфедерациялар қатарына қосылады. Бірақ көп ұзамай Жабайы Батыстағы алтын және күміс кеніштеріне барады.
Алғашқы шығармалары
Қымбат металдарды өндіру Самуэлге көп ақша әкелмеді. Бірақ алғаш рет өзін-өзі танымал кішкентай брошюралар мен әңгімелерді жазушы ретінде танылды. Ал 1863 жылы алғаш рет жазушы өзінің туындыларын Марк Твен есімімен атайды. Прозалық жазушы өз кітаптарын өзінің атымен шығармаған. Сэмюэл бірден танымал болды. Ал оның алғашқы кітабы “Танымал секірмек бақа Калавераса” болды.
Бірнеше жыл қатарынан жаңа фельетонист бір басылымнан басқа басылымға өзгерттіп отырды. Онда ол өз пікірлерін және әңгімелерін басып шығарып, өз дағдыларын меңгерді. Келесі кездесулердің бірінде ол өзінің болашақ әйелі, жақын досының қарындасы Оливиямен танысады.
Танымалдылық
Өзінің жеке өміріндегі өзгерістерден шыға отырып, жазушы өзінің реализм стилінде XIX ғасыр классиктері сияқты бірнеше туындыларды шығарады. 70-жылдардың ортасында жазушының балалық шағы біраз өзгеше сипатталған «Том Сойердің оқиғалары» атты әйгілі әңгімесі пайда болады. Содан кейін американдықтарға қатты ұнаған «Ханзада мен кедей» әңгімесі шығады. Сондай-ақ, «Король Артурдың сотында болған Коннектикуттағы Янкилер» кітабы пайда болады. Онда тарихи тақырыптар мен уақыт қозғалысы тақырыбымен тығыз байланысқан.
80-жылдардың ортасында Сэмюэл Клемсен өзінің баспа үйін ашты. Ал бірінші кітабы «Гекльберри Финннің оқиғалары» болды. Бұл романда Марк Твен алғаш рет қоғамда белгіленген тәртіпті сынайды. Сондай-ақ, жазушы АҚШ Президенті В.С. Грант арналған “Естелік” атты кітабын шығарады. Меншікті баспахана 90-жылдардың ортасына дейін болды. Кейін ол елдегі экономикалық құлдырау салдарынан банкротқа ұшырады.
Автордың қаһармандары ақылды авантюрлер, философиялық көзқарас пен ымырасыз таңдауды қажет ететін екіұштылық адамдар туралы болды. Осы жылдары Марк Твен АҚШ-тағы жетекші университеттерден бірнеше рет докторлық дәрежесін алды.
Марк Твен жеке өмірі
Жазушының өмірінің соңғы жылдарында қайғылы оқиғалар көп болды. Марк Твеннің үш баласы мен оның сүйікті әйелі Оливия қайтыс болды. Өзінің соңғы шығармаларында жазушы көптеген философиялық діни сұрақтарды қарастырған. Жазушының қайтыс болуының себебі стенокардия ауруы болды. 1910 жылдың көктемінде Коннектикут штатындағы Реддинг қаласында жазушы қайтыс болады.